VIII Ogród Jordanowski

Ponad 100 lat temu dr Henryk Jordan stworzył pierwszy ogród dziecięcy i zainicjował ideę tworzenia dla dzieci właściwych, bezpiecznych warunków do zabawy, sportu oraz czynnej rekreacji w miejscu zamieszkania.

Za cel stawiał sobie: „Dawać zdrowie i radość poprzez gry w słońcu i na powietrzu". Twierdził, że „zmęczone ciało wymaga odpoczynku, znużony umysł wymaga wytchnienia, a dusza pragnie wesołości, tego nastroju, który życie milszym nam czyni”.

Ogrody Jordanowskie w Polsce są ewenementem w skali świata, głównie ze względu na pomysł założenia ogrodu wyłącznie dla dzieci i młodzieży, co w wielowiekowej kulturze Europy do końca XIX wieku nie miało miejsca. Koncepcja ogrodu zabaw dr Jordana zdobyła wielkie uznanie nie tylko w Polsce. Założony pierwszy w 1889r. w Krakowie stał się pierwowzorem dla powstających tego typu placówek w innych miastach. Ogrody zajmowały duże obszary i były podzielone na place do gier i zabaw, otoczone zielenią. Szata roślinna przypominała park, w którym ustawiano popiersia sławnych Polaków, altany, sceny do występów, miejsca odpoczynku. Stwarzały dzieciom i młodzieży warunki sprzyjające ich pełnemu rozwojowi fizycznemu, społecznemu i psychicznemu. Pobyt dzieci był zaplanowany i zorganizowany. Zatrudniano instruktorów do prowadzenia ćwiczeń i zabaw. Każda grupa dzieci uczestniczyła w określonych zajęciach i w określonym czasie.

Losy Ogrodów Jordanowskich na przestrzeni lat przebiegały burzliwie, były lata sławy, ale i lata upadku. Jednak najważniejszy wydaje się być fakt, iż idea społecznika przetrwała. Obecnie w Warszawie jest coraz mniej placówek, które kontynuują tradycję dr Henryka Jordana z początku XX w.

VIII Ogród Jordanowski jest jedną z pięciu tego typu placówek w stolicy. Funkcjonuje od 1971r. i powstał na terenie nowo budowanego osiedla Bródno, które nie miało jeszcze placów zabaw, terenów rekreacyjnych, czy innych miejsc dla dzieci, w których można było się spotkać z rówieśnikami i ciekawie spędzić czas wolny. Od 1 września 1971r., przez 25 lat placówką kierowała Pani Stanisława Krześniak. Z tego okresu zostało jedynie kilkanaście zdjęć i wspomnienia byłych wychowanków, którzy z sentymentem wspominają dziecięce lata i chętnie przyprowadzają do nas swoje dzieci i wnuki. Bardzo ciepło wypowiadają się na temat organizowanych zajęć i imprez. W tym czasie dużą popularnością cieszyła się "zerówka" dla najmłodszych, którą prowadziła Pani Eleonora Osińska i Pani Agnieszka Nogaj oraz dla starszych - kółko fotograficzne kierowane przez Pana Krzysztofa Wydrę, zajęcia sportowe organizowane przez Pana Andrzeja Pilichowskiego oraz zespół muzyczny pod kierunkiem Pana Czesława Dzwonka. W zespole tym swoje pierwsze kroki stawiał Pan Waldemar Kuleczka znany muzyk i gitarzysta z zespołu Papa Dance i Oddział Zamknięty, który współpracuje z naszą placówką do dnia dzisiejszego. Zimą ogromnym zainteresowaniem cieszyło się lodowisko i wypożyczalnia łyżew. Latem najmłodsi uwielbiali korzystać z brodzika. Ogród był miejscem zabaw wielu dzieci, które wyrosły na mądrych i odpowiedzialnych dorosłych. Wśród nich są: Pan Krzysztof Miszewski, który od 2014 roku pełni funkcję Przewodniczącego Rady Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy oraz Pan Sławomir Antonik - wieloletni członek Zarządu Dzielnicy Targówek, a od 2014 rok Burmistrz naszej dzielnicy.

Przez wiele lat w budynku przy ul. Suwalskiej 13 mieścił się Hufiec ZHP Praga Północ im. Stanisława Dubois, który wykształcił wielu instruktorów harcerskichi wychowawców. Ze środowiska harcerskiego wywodzi się m.in. długoletni radny Dzielnicy Targówek m. st. Warszawy Pan Jędrzej Kunowski, a także Pani Izabella Górnikowska, która swoje życie zawodowe związała z samorządem lokalnym.

VIII Ogród Jordanowski choć służy już innym dzieciom, w innych czasach, odbiega od pierwowzoru, jednak ze swoistą sobie tradycją kontynuuje główne myśli i kierunki działań swojego twórcy, co stanowi o jego wyjątkowości i klimacie swobody, dobrowolności uczęszczania i swoistą, oryginalną strukturę organizacyjną. Jest placówką wychowania pozaszkolnego, która stale się rozwija. Spełnia ważne zadania w zakresie edukacji, wychowywania, opieki, upowszechniania kultury, profilaktyki, sportu i rekreacji, które realizowane są poprzez bezpośrednią działalność dydaktyczno ‑ wychowawczą, z uczestnikami stałymi, organizację zajęć okazjonalnych: otwarte imprezy i akcje; konkursy, przeglądy, zawody, warsztaty, festyny itp.; organizację form wypoczynku zimowego i letniego. Stanowi ważne ogniwo uzupełniające i rozszerzające proces edukacji i wychowania dzieci i młodzieży. Współpracuje z placówkami oświatowymi, wspólnotami lokalnymi, stowarzyszeniami. Ogród to miejsce bezpieczne i przyjazne, w którym każdy znajdzie zajęcia zgodne ze swoimi potrzebami i zainteresowaniami. Daje możliwość wszechstronnego rozwoju osobowości, wrażliwości i kreatywności, zainteresowań, uzdolnień i umiejętności, przygotowując świadomych odbiorców kultury. Istnieje dla dzieci, młodzieży, rodzin, środowiska, odpowiada na ich potrzeby oraz uwzględnia konieczność kreowania potrzeb w miejsce ich zaspokajania. Oferta programowa kieruje się preferencjami środowiska, ale także jest budowana tak, by rozbudzać jego potrzeby. Daje możliwość “równego startu” i “równych szans” wszystkim dzieciom i młodzieży, a w szczególności tym niepotrafiącym odnaleźć swojego miejsca w środowisku rówieśniczym.

Przez 45 lat istnienia VIII Ogrodu Jordanowskiego, jego historię tworzyło kilku dyrektorów i wielu nauczycieli, którzy swoim zaangażowaniem przyczynili się do rozwoju placówki. Na szczególne słowa uznania zasługuje wspomniana już wcześniej Pani Eleonora Osińska, która jest związana z Ogrodem od jego początku, aż po dzień dzisiejszy.

Wyjątkowość takich miejsc jak Ogród polega między innymi na tym, że wychowawcy tworzą autorskie programy dostosowane do potrzeb, warunków i możliwości dzieci.

Wiele podejmowanych działań na przestrzeni lat znalazło swoich odbiorców. Na uwagę zasługuje Klub Przedszkolaka – zajęcia adaptacyjno-wychowawcze, które są odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczne rodziców dzieci w wieku przedszkolnym. Udział w których wspomaga rozwój dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi oraz ukierunkowuje na prawidłowe relacje ze środowiskiem rówieśniczym.

Mali Odkrywcy Historii, Małe Arcy-dzieła, Papierowe składanki, Spotkania z teatrem, Ferie z Pchłą Szachrajką, przeglądy recytatorskie to przykłady działań, których ce­lem jest przygotowanie wychowanków do aktywnego uczestnictwaw kulturze w ramach Warszawskiego Program Edukacji Kulturalnej.

Dużym zainteresowaniem cieszą się akcje o charakterze sportowo - rekreacyjnym. Wysportowany Jordanek, Sportowa Syrenka, dzielnicowe turnieje piłkarskie dla przedszkolaków Minimistrzostwa Europy, Przedszkolna Champions League, Trzydziestka – gra terenowa oraz Tour de Targówek - rajd rowerowy to różnego typu zajęcia sportowe, udział w których pozwala dzieciom na zaspokojenie potrzeby ruchu, zregenerowania sił fizycznych i psychicznych, rozwój sprawności psychomotorycznej, kształtowanie postawy współdziałania zespołowego i wzajemnej odpowiedzialności. Od kliku lat w realizację tych przedsięwzięć włącza się Pan Dariusz Klimaszewski - wieloletni działacz samorządowy.

Opieką otaczamy nie tylko dzieci zdolne, ale tak samo mocno pochylamy się nad tymi, które z różnych powodów mają problemy szkolne i trudności w nauce. Proponujemy im udział w zajęciach kompensacyjnych „Możesz…”, „Wesoła Ortografia”.

Z naszej inicjatywy od 2013 r. odbywają się warszawskie spotkania ogrodów jordanowskich „Pamiętajcie o Ogrodach”, które mają na celu rozpowszechnienie działalności ogrodów jordanowskich oraz zmianę dotychczasowego spojrzenia i myślenia o nich.

Jesteśmy również organizatorem dzielnicowego kon­­kursu kulinarnego „Tu zaczyna się Warszawa, tutaj dziecko zdrowo jada”, którego celem jest promowanie idei zdrowego stylu życia wśród mieszkańców. Podczas jednego z finałów naszą placówkę odwiedził znany szef kuchni Grzegorz Łapanowski i przeprowadził warsztaty kulinarne. W 2015 roku odbyła się już szósta edycja konkursu, który cieszy się coraz większą popularnością o czym świadczą coraz obszerniejsze publikacje. Książka w życiu dziecka powinna odgrywać ważną rolę, a proces wdrażania do czytelnictwa, powinien rozpoczynać się od najmłodszych lat. Dziecko poznaje książkę najpierw czytaną przez rodziców, dziadków czy też nauczyciela, by w końcu stać się samodzielnym, świadomym czytelnikiem.  Człowiek nie rodzi się czytelnikiem. Czytelnika trzeba wychować. Trzeba obudzić w dziecku zapał do książek, sprawić, by czytanie stało się jego potrzebą i pasją.  Dlatego szczególne znaczenie ma dla nas projekt Zaczytany Targówek, który aktualnie jest priorytetowym działaniem Ogrodu. W jego realizację zaangażowane są wszystkie placówki edukacyjne Targówka. Celem projektu jest kształtowanie nawyku czytania, poszanowania książek i zamiłowania do literatury. W ramach przedsięwzięcia powstał Krąg Narracji, Księga Ulubionych Bajek Dzieci z Targówka oraz Książka w podróży.

Od roku 2007 organizujemy kolonie letnie dla naszych wychowanków. Współorganizatorem kolonii jest UKS Zdrowy Targówek, którego prezes – Pan Roman Soroczyński, jest wielkim przyjacielem Ogrodu. Podczas wyjazdów zwiedziliśmy wiele ciekawych regionów Polski, byliśmy na Mazurach – w Marózie i Gawrych Rudzie. Podczas drugiego pobytu w Marózie odwiedził nas Rzecznik Praw Dziecka Marek Michalak. Byliśmy też w górach – w Tatrach w Murzasichlu i w Bieszczadach oraz nad morzem w Mikoszewie i Jarosławcu. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom włączamy się także w przedsięwzięcia dzielnicowe, tj. Artystyczny Tar­gó­wek, Motoserce, Igrzyska dla niepełnosprawnych, piknik rodzinny „zGRAna Rodzina”, gra ratownicza "Na Ratunek".

Bliskie są nam także działania, których pomysłodawcami są nasi sąsiedzi – mieszkańcy Targówka. Przykładem takiego przedsięwzięcia jest Sąsiedzka Gwiazdka, którego pomysłodawczynią jest Pani Jolanta Zientek-Varga. Jest to świąteczne spotkanie mieszkańców, podczas którego podsumowujemy bożonarodzeniowy konkurs na najpiękniejszą bombkę. Wykonane prace przekazujemy do Hospicjum dla dzieci, aby choć trochę umilić im czas. Ponadto wpieramy działania w zakresie projektów zgłaszanych do budżetu partycypacyjnego.

Oprócz działalności ukierunkowanej na dzieci i młodzież, współpracujemy także ze szkołami wyższymi. Od roku szkolnego 2011/2012 placówka bierze udział w projekcie „Nauczyciel doskonały – jakość podstawą sukcesu” współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, prowadzonego przez Uczelnię Warszawską im. Marii Skłodowskiej – Curie. W ramach projektu sprawujemy opiekę formalną i merytoryczną nad studentami realizującymi praktyki pedagogiczne. W ramach współpracy placówka zyskała pomoce dydaktyczne i wyposażenie.

Dbamy o to, aby oferta VIII Ogrodu Jordanowskiego kierowana do dzieci była ciągle atrakcyjna, dlatego też jest modyfikowana zgodnie z powstającymi potrzebami. W roku szkolnym 2016/2017 do oferty wprowadzone zostały zajęcia z plastyki sensorycznej, umuzykalniające zajęcia z wykorzystaniem Bum Bum Rurek, Jordanek Junior dla dzieci w wieku 3 lat, a także sportowe zajęcia FC Jordanek i Akademia Aktywności. Ponadto otaczamy dzieci opieką podczas zajęć świetlicowych i indywidualnych, takich jak Trening Uczenia - programu wsparcia edukacyjnego.

Ogród pełnił swoje zadania przez dziesięciolecia, ale na przestrzeni upływających lat stracił na nowoczesności i wymagał gruntownego remontu. Pod koniec 2009 roku rozpoczęła się długo oczekiwana modernizacja i rozbudowa. Inwestycja prowadzona była dzięki przychylności władz dzielnicy Targówek m.st. Warszawy. Placówka zyskała przestrzeń, której tak bardzo brakowało, nowy, bezpieczny i kolorowy plac zabaw, skate park, boiska sportowe oraz bulodrom. Z tej okazji odbyło się uroczyste otwarcie, które uświetniła swoją obecnością Pani Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz – Waltz. Lokalizacja od momentu założenia nie zmieniła się, ale niedawno Ogród powiększył się o kolejne place zabaw i kompleks rekreacyjno-sportowy Syrenka, które mieszczą się w Parku Bródnowskim przy ul. Wyszogrodzkiej.

Dowodem na pozytywne postrzeganie placówki w środowisku lokalnym oraz, że podejmowane przez nas działania są trafne, jest: rosnąca liczba wychowanków i „Przyjaciół Ogrodu”; przyznanie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej tytułu „Miejsce Odkrywania Talentów”; uhonorowanie tytułami „Modernizacja roku”, "Miejsce przyjazne książce" oraz przyznanie certyfikatu „Bezpieczne wakacje”.